ตอบแบบทื่อๆ ก็ต้องบอกว่า เริ่มต้นที่ตัวเอง ฟังดูแล้วอาจดูเหมือนเป็นคำตอบแบบหัวชนฝา แต่ถ้าตัวเองไม่อยากคิด ไม่อยากทำ ต่อให้ใครบอกใครชวนใครดัน สุดท้ายแผนก็ไม่เกิดอยู่ดี เพราะเราไม่ได้อินไปกับมัน

เมื่อเราคิดอยากวางแผน ไม่ว่าเราอยู่จุดไหนในชีวิต ไม่ว่าสถานการณ์การเงินของเราจะเป็นอย่างไร เราจะอยากเปลี่ยนแปลง อยากจะทำให้ดีขึ้น เมื่อนั้นจึงเริ่มต้นกระบวนการ หากเปรียบการวางแผนการเงิน เหมือนการเดินเรือ อาจมีขั้นตอนต่างๆ คือ

1. ตั้งเป้า ก่อนที่จะออกเรือ เราต้องรู้ก่อนว่าเราอยากเดินทางไปไหน เพราะไม่อย่างนั้นมันง่ายมากๆ ที่เราจะหลงวนไปในกระแสของความโลภ คำโฆษณาชวนเชื่อ หรือใช้ชีวิตอย่างเรื่อยเปื่อยตามกระแส
2. สำรวจตัวเรา ตอนนี้เราอยู่ตรงไหน ทรัพยากรที่เรามีในมือ ทรัพย์สิน หนี้สิน ความมั่งคั่งสุทธิ กระแสเงินสด ทักษะความสามารถที่จะนำไปหารายได้เพิ่ม กลุ่มคนที่เรารู้จัก การบริหารเวลาของเราในปัจจุบัน ทั้งหมดนี้ล้วนเป็นสิ่งที่เราควรรู้เพื่อเตรียมตัวสำหรับออกเดินทางไปสู่เป้าหมาย ถ้าเปรียบเป็นการเดินเรือของเรา ขั้นตอนนี้คือการสำรวจอุปกรณ์ที่เรามีอยู่ รวมถึงทักษะที่เรามีด้วย จะไปเองหรือหาคนเพิ่ม ของที่มีพร้อมออกเดินทางหรือยัง
3. กำหนดเส้นทาง ทางเดินไปสู่เป้าหมายไม่ได้มีทางเดียว เราเลือกได้เสมอว่าอยากทำอย่างไรให้บรรลุเป้าหมายทางการเงิน บางคนอาจจะเลือกทางที่หวือหวา ให้ผลตอบแทนอลังการ กับความเสี่ยงที่ไม่จำกัด บางคนอาจจะเลือกทางเดินที่ปลอดภัยสุดๆ มุ่งมั่นทำงานเก็บเงินหยอดกระปุก แผนใครแผนมัน เพราะนิยามคำว่ารวย ของแต่ละคนไม่เหมือนกัน ขั้นตอนนี้ถือเป็นหัวใจของการเดินทางเลยก็ว่าได้ เพราะใช้เวลายาวนานที่สุด และผลตอบแทนเป็นสิ่งที่เราควบคุมได้น้อยที่สุด
4. บริหารความเสี่ยง เหรียญมี 2 ด้านเสมอ เมื่อมีได้ย่อมมีเสีย เมื่อมีเกิดย่อมมีดับ ไม่มีใครหัวเราะตลอดเวลา และไม่มีใครร้องไห้ตลอดเวลา ดังนั้นเราจึงควรเตรียมพร้อมที่จะปกป้องความมั่งคั่งของเรา เพื่อให้แน่ใจได้ว่าผลตอบแทนที่เราสะสมได้ระหว่างการเดินทางนั้นจะไม่ได้สูญหายไป เราคงไม่ออกเรือไป โดยไม่มีแม้แต่ชูชีพ หรือห่วงยาง
5. ออกเดินทาง บางครั้งคนเราคิดมาก คิดวนไปวนมา พยายามออกแบบแผนที่ดีที่สุด คำนวณหาเส้นทางที่ดีที่สุด หรือศึกษาหลายๆ อย่าง แต่ไม่เคยได้เริ่มออกเดินทางจริงๆ และใช้ชีวิตวนๆ อยู่บนฝั่งเหมือนเดิม ดังนั้นเราจะไม่ได้ทักษะอะไรเพิ่มขึ้นมาเลย ไม่มีแผนการเงินที่ดีสุด นอกจากแผนที่ได้ลงมือทำ เข็นเรือออกจากฝั่งกันเถอะ ผิดบ้างถูกบ้าง ประสบการณ์จะสอนให้เราทำดีขึ้น
6. หมั่นสำรวจตรวจสอบทิศทาง เราได้ผลตอบแทนแบบที่คาดหวังไหม อะไรที่เราควรทำเพิ่ม อะไรที่เราควรปรับปรุง ไม่มีเรือลำไหนวิ่งเป็นเส้นตรงจากเกาะ A ไปเกาะ B แต่ถ้าเป้าหมายเราไม่เปลี่ยน เราจะบังคับเรือเราให้อยู่ในเส้นทางได้เสมอ
7. อยู่กับปัจจุบัน มีความสุขกับการเดินทางของเรา แผนของเราไม่เหมือนแผนของใคร เรือของเราก็ไม่เหมือนเรือของใคร ไม่มีประโยชน์เลยที่จะคอยเปรียบเทียบตัวเรากับคนอื่น ในทางกลับกันเราสามารถเรียนรู้จากคนอื่น เพื่อนำมาพัฒนาแผนของเราได้

อ่านมาทั้งหมดแล้วรู้สึกว่า ดูง่ายดี แล้วเราจะรู้ได้อย่างไรว่าแผนที่เรากำหนด คนที่เราชวนมาเดินทางด้วย หรือไปร่วมเดินทางกับเค้า จะพาเราไปถูกทางรึเปล่า คำตอบคือ ศึกษา หมั่นอ่านบ่อยๆ หาข้อมูลให้มากหน่อย พูดคุยแลกเปลี่ยนกับคนที่มีความรู้ และจริงจังกับเรื่องนี้เช่นเดียวกับเรา มองด้วยใจเป็นกลาง หากเราไม่โลภ เราจะไม่ถูกหลอก เอาชนะความไม่รู้ ด้วยความรู้

ขอให้สนุกกับการเดินทางนะคะ